رای داور اگر چه توسط طرفین یک دعوا یا قائم مقام ایشان انتخاب می‌شود یا طرفین در انتخاب آنان مداخله می‌نمایند، اما ممکن است محکوم‌علیه، آن را عادلانه تشخیص ندهد و یا حتی به حقوق شخص ثالثی که در تعیین داور شرکت نداشته خلل وارد آورد. به همین منظور طرق شکایت نسبت به رای داور نیز مانند رای دادگاه علی القاعده در صورا اجرا، محکوم‌له را به محکوم‌به می‌رساند و در عین حال ممکن است محکوم‌علیه از اجرای آن خودداری کند. در ادامه به بررسی تفصیلی ابطال رای داوری می‌پردازیم.

منبع : ابطال رای داوری

مهلت شکایت، طرفین و مرجع آن

اعتراض به حکم داوری به شکل درخواست ابطال آن به عمل می‌آید. این دعوا باید ظرف بیست روز از ابلاغ رای داوری نزد دادگاه صالح یا دادگاهی که به داوری ارجاع داده، اقامه شود.

مدت درخواست صدور حکم بطلان رای داور برای اشخاص مقیم خارج دو ماه می‌باشد و در هر حال چنانچه شخص دارای عذر موجه باشد، مهلت‌های مزبور پس از رفع عذر حساب می‌شود.

طرفین درخواست حکم بطلان رای داور، طرفین داوری می‌باشند و بنابراین دخالت اشخاص ثالث (ورود ثالث و جلب ثالث) در جریان رسیدگی به اعتراض با توجه به ملاک ماده 7 قانون جدید چون تصریح قانونی وجود ندارد ممنوع است؛ مگر این که درخواست حکم بطلان رای داور، دعوایی تمام عیار شمرده شود که در این صورت ورود ثالث و جلب ثالث مجاز است.

دو دادگاه صلاحیت رسیدگی به این دعوا را دارند: دادگاهی که صلاحیت رسیدگی به اصل موضوع را دارد و دادگاهی که به داوری ارجاع نموده است.

رسیدگی به شکایت ابطال رای داوری

رسیدگی به شکایت: درخواست حکم بطلان رای داور مستلزم تقدیم دادخواست و پرداخت هزینه دادرسی نمی‌باشد. در حقیقت از شروع داوری تا پایان آن، تنها موردی که قانون گذار تقدیم دادخواست را پیش‌بینی نموده وقتی است که مدعی در مواردی که ارجاع به داوری از طریق دادگاه نبوده، پس از ابطال رای داور قصد اقامه دعوا را داشته باشد.

درباره شیوه رسیدگی دادگاه به درخواست بطلان رای داور متن صریح قانونی وجود ندارد. می‌توان پذیرفت که پس از تقدیم دادخواست و پیوست‌های احتمالی آن، پرونده باید به نظر دادگاه برسد تا چنانچه اعتراض را وارد نداند رای به رد آن صادر نماید و در صورتی که اعتراضات را موثر تشخیص دهد، باید در جهت رعایت اصل تناظر دادخواست و پیوست‌های آن به طرف مقابل ابلاغ و وقت رسیدگی تعیین و طرفین را برای رسیدگی دعوت کند.

آثار شکایت ابطال رای داوری

اثر تعلیقی

شکایت نسبت به رای داور اثر تعلیقی بر اجرای رای داور ندارد. اعتراض به رای داور مانع اجرای آن نیست. با توجه به ماده مزبور در صورتی که دلائل شکایت محکمه پسند باشد دادگاه حسب مورد قرار منع اجرای رای داور یا توقف اجرای آن را تا پایان رسیدگی به اعتراض و صدور حکم قطعی صادر می‌نماید و در صورت اقتضا از معترض تامین مناسب می‌گیرد.

در صورتی که اصل دعوا در دادگاه مطرح بوده و از این طریق به داوری ارجاع شده باشد، نه تنها با ارجاع دعوا به داوری رسیدگی دادگاه به دعوا متوقف می‌شود بلکه پس از صدور رای داور نیز حتی اگر نسبت به رای داور اعتراض شده و حکم به بطلان آن نیز صادر شده باشد رسیدگی به دعوا تا قطعی شدن رای داوری متوقف می‌ماند.

اثر انتقالی | ابطال رای داوری

شکایت به رای داور دارای اثر انتقالی نمی‌باشد. در حقیقت دادگاه تنها بررسی می‌کند تا حکم به بطلان رای داور را صادر کند یا درخواست را رد کند. اگر ارجاع دعوا به داوری از طریق محکمه نبوده و حکم قطعی به بطلان رای داور صادر شود «… رسیدگی به دعوا در دادگاه با تقدیم دادخواست به عمل می‌آید.» بنابراین با چشم‌پوشی از علت بطلان رای داور، رجوع دوباره به مرجع داوری پیش‌بینی نشده است و مدعی حق باید در دادگاه صالح دعوایی تمام عیار اقامه نماید.

امکان تجزیه رای | ابطال رای داوری

در مواردی که محکوم‌علیه رای داور متعدد باشند و فقط بعضی از آن‌ها نسبت به رای داور اعتراض نمایند و حکم بطلان رای داور صادر شود، باید پذیرفت که ملاک ماده 308 قانون جدید اعمال می‌شود؛ بدین معنا که چنانچه رای قابل تجزیه و تفکیک نباشد، نسبت به اشخاصی که مشمول حکم داور بوده اما اعتراض ننموده‌اند نیز تسری خواهد داشت. در صورت تعدد محکوم‌له رای داور نیز، چنانچه بعضی از آن‌ها طرف اعتراض قرار گرفته باشند و رای داور ابطال شود، نص مزبور قابل اجرا خواهد بود. البته در مواردی که رای داور اساسا باطل است تجزیه آن در هر حال منتفی است.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص ابطال رای داوری، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده‌اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون ابطال رای داوری پاسخ دهند.