هنگام طرح‌ ‌دعوای حقوقی اگر شما ضمن دادخواست خود، درخواست جبران ضرر و زیان و یا منفعتی داشته باشید یکی از شرایط دادخواست تعیین بهای خواسته است. تعیین این بها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است به این صورت که با مشخص کردن بهای خواسته، امکان تجدیدنظر و هزینه دادرسی که باید پرداخت شود، نیز معین و مشخص می‌شود.

منبع : بهای خواسته

طریقه‌ تعیین بهای خواسته

در خصوص تعیین بها قواعد ذیل حاکم است:

۱- در دعاوی‌ای که خواسته، وجه رایج است، همان مبلغ وجه رایج بهای خواسته است.

۲- در دعاوی‌ای که خواسته، ارز خارجی است بهای خواسته معادل قیمت ارز طبق نرخ رسمی بانک مرکزی در زمان تقدیم دادخواست است.

۳- در دعاوی پولی که موضوع آن چند قسط است، جمع این اقساط بهای‌ خواسته است.

۴- اگر خواسته اقساط مادام العمر، مانند حق بیمه باشد بهای خواسته مساوی با حاصل جمع اقساط ده ساله می‌باشد.

۵- در دعاوی راجع به سایر اموال، یعنی اموال غیر از پول، بهای خواسته همان مبلغی است که خواهان در دادخواست درج نموده است.

توصیه می‌کنیم مقاله دادخواست چیست را مطالعه نمایید.

آثار تعیین ارزش خواسته

این آثار از قرار ذیل است:

۱- تعیین مرجع صالح: دعاوی منقولی که ارزش خواسته تا دویست میلیون ریال باشد در صلاحیت شورای حل اختلاف و بیش از آن‌، در صلاحیت محاکم عمومی است.

۲- امکان شکایت از رای: آرای صادره در دعوایی که بهای خواسته تا بیست میلیون ریال است غیر قابل فرجام است.

۳- هزینه دادرسی: هزینه‌دادرسی دعاوی مالی، کسری از بهای ‌خواسته است.

شرایط اعتراض به بهای خواسته

اعتراض به بهای‌ خواسته از جانب خوانده در صورتی امکان پذیر است که شرایط زیر فراهم باشد:

۱- این اعتراض فقط در دعوایی پذیرفته است که موضوع دعوا‌، وجه رایج یا ارز خارجی نباشد به عبارت دیگر اعتراض به بهای خواسته در دعاوی غیر‌ پولی که خواسته آن سایر اموال غیر‌ پولی باشد و تعیین بها به میل و اراده خواهان است پذیرفته است.

۲- خوانده باید تا اولین جلسه‌ دادرسی ایراد کند.

۳- صرف اعتراض کافی نیست و خوانده باید بهایی اعلام کند.

۴- تفاوت بهای اعلامی خواهان و بهای اعلامی خوانده باید در مراحل رسیدگی موثر باشد‌.

تکلیف دادگاه در صورت اعتراض به ارزش خواسته

سوال این است که در صورت اعتراض به بهای خواسته تکلیف چیست!؟ در این خصوص باید توجه داشت که:

۱- اگر این اعتراض دارای شرایط فوق‌الذکر باشد قاضی جهت تعیین بها، پرونده را به کارشناس رسمی ارجاع می‌دهد.

۲- اگر اعتراض به بها از جانب خواهان پذیرفته شود نیازی به ارجاع امر به کارشناس نیست و همان بهای اعلامی خوانده که توسط خواهان پذیرفته شده است ملاک عمل قرار می‌گیرد.

۳- در مواردی که خوانده به بها اعتراض می‌کند و بها‌ی‌ خواسته بدون نیاز به ارجاع به کارشناس معلوم است. (یعنی تعیین آن امری تخصصی نیست) نیازی به ارجاع به کارشناس نیست.

۴- حق ‌الزحمه کارشناس بر عهده خوانده است و در صورت عدم پرداخت اعتراض او بلااثر می‌شود.

۵- اگر براساس نظر کارشناس، بهای خواسته بیشتر از مبلغ مندرج در دادخواست باشد، دادگاه خطاب به دادخواست‌دهنده اخطار رفع نقص برای پرداخت مابه‌التفاوت مبلغ صادره می‌کند و در صورت عدم رفع نقص، قرار رد‌ دادخواست صادر می‌کند.

توصیه می‌کنیم مقاله نظر کارشناسی را مطالعه نمایید.

توصیه می‌کنیم مقاله تعرفه کارشناسان رسمی دادگستری را مطالعه نمایید.

تکلیف بهای خواسته در صورت تعدد خواسته‌ها در یک دعوا

۱- اگر در یک دادخواست، خواسته‌های متعددی مطرح شده باشد هر یک از خواسته‌ها باید به صورت جداگانه درج و بهای هریک از آن‌ها به طور جداگانه تعیین‌شود و هزینه دادرسی هریک باید جداگانه محاسبه و پرداخت شود.

۲- در این حالت قابلیت شکایت از رای نسبت به هر یک از خواسته‌ها به صورت جداگانه و با توجه به بهای درخواست مزبور سنجیده می‌شود و جمع آن‌ها ملاک عمل قرار نخواهد گرفت‌.

۳- اگر خواهان‌ها متعدد باشند و هریک بخشی از خواسته را مطالبه کنند در این‌صورت بهای خواسته، حاصل جمع تمام قسمت‌های مورد مطالبه است و قابلیت تجدیدنظر و فرجام با توجه به حاصل جمع تمام قسمت‌های مورد مطالبه خواهان‌ها محاسبه می‌شود.

۴- اگر خواندگان متعدد باشند و از هر یک از ایشان، بخشی از خواسته مطالبه شود در این صورت بهای خواسته حاصل جمع تمام قسمت‌های مورد مطالبه است و قابلیت تجدیدنظر و فرجام‌خواهی، با توجه به حاصل جمع تمام قسمت‌های مورد مطالبه، محاسبه می‌شود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص بهای خواسته، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده‌اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون بهای خواسته پاسخ دهند.