پیش از اینکه به هر دعوا و اتهامی در دادگاه رسیدگی شود تحقیقات مقدماتی مربوط به آن اتهام در دادسرا انجام می‌شود. بعد از اینکه احراز شد که جرم واقع شده است قراری صادر می‌شود به نام قرار جلب به دادرسی و سپس کیفرخواست نیز در این خصوص صادر می‌شود بعد از صدور قرار جلب به دادرسی و کیفرخواست نوبت به دادگاه می‌رسد تا وضعیت متهم را در خصوص اتهام وارده و جرمی که وقوع آن توسط دادسرا احراز شده است بررسی کند. اما موضوع بحث ما در این مقاله موقعیتی است که قانون گذار تحقیق و دادرسی را ابتدائا به دادگاه محول کرده است. به عبارت دیگر در این صورت تحقیقات مقدماتی دیگر در دادسرا انجام نمی‌شود و مستقیم در دادگاه انجام می‌شود.

عدم انجام تحقیقات مقدماتی در دادسرا | رسیدگی مستقیم در دادگاه

در واقع در بعضی از موارد این امکان وجود دارد که متناسب با نظر قانون گذار تحقیقات مقدماتی در دادسرا انجام نشود انجام این تحقیقات و دادرسی در یک مرجع به نام دادگاه صورت بگیرد.
در چه مواردی انجام تحقیقات در دادسرا انجام نمی‌شود؟
مطابق آن چه که پیش‌تر بیان کردیم متوجه شدیم که در مواردی هر دو مرحله تحقیقات و دادرسی در دادگاه انجام می‌شود حال پرسش اینجاست که در چه صورتی این اتفاق می‌افتد؟

عدم تشکیل دادسرا در محل وقوع جرم

در پاسخ باید بیان کرد که گاهی اوقات در محل وقوع جرم دادسرا تشکیل نشده است در این صورت است که تحقیقات مقدماتی نیز در دادگاه صورت می‌گیرد. اما در مواردی نیز با وجود تشکیل دادسرا در محل وقوع جرم قانون گذار انجام تحقیقات و دادرسی را به دادگاه واگذار کرده است که در ادامه علت انجام این اقدام را مورد بررسی دقیق قرار می‌دهیم.

بررسی مواردی که با وجود دادسرا در محل وقوع جرم انجام تحقیقات در آن‌ها به دادگاه واگذار می‌شود

همان طور که اشاره کردیم در مواردی با وجود دادسرا در محل وقوع جرم به تشخیص قانونگذار انجام تحقیقات مقدماتی به دادگاه واگذار می‌شود حال می‌خواهیم این موارد را مورد بررسی دقیق قرار بدهیم.

نقص تحقیقات انجام شده در دادسرا | رسیدگی مستقیم در دادگاه

ابتدا استناد می‌کنیم به ماده ۳۴۱ قانون آیین دادرسی کیفری که در آن بیان شده است: هر گاه دادسرا پرونده را با کیفرخواست به دادگاه بدهد دادگاه مکلف است که ظرف یک ماه آن را مطالعه کند و چنانچه تشخیص دهد که جرمی واقع نشده یا صلاحیت ندارد تصمیم قانونی اتخاذ کند و همچنین اگر احتمال وقوع جرم را بدهد موظف است جلسه رسیدگی تعیین کند و به جرم رسیدگی نماید همچنین اگر تحقیقات دادسرا را  ناقص بداند می‌تواند با ذکر دقیق موارد نقص از دادسرا تکمیل تحقیقات را بخواهد یا خود آن را تکمیل کند.
همان طور که در انتهای این ماده مشاهده می‌شود زمانی که دادگاه تحقیقات مقدماتی را انجام می‌دهد باید مقررات مربوط به تحقیقات را به طور کامل رعایت کند.

جرایم افراد زیر ۱۵ سال | رسیدگی مستقیم در دادگاه

جرائم مربوط به این گروه سنی تنها نزد یک مرجع رسیدگی می‌شود و آن هم دادگاه اطفال می‌باشد. در ماده ۳۰۴ قانون آیین دادرسی کیفری بیان شده است که:
به تمام جرائم ارتکابی توسط اطفال و افراد کمتر از هجده سال تمام شمسی در دادگاه اطفال و نوجوانان رسیدگی خواهد شد. در هر صورت محکومان بالای سن هجده سال تمام موضوع این ماده، در بخش نگهداری جوانان که در کانون اصلاح و تربیت ایجاد گشته است، نگهداری خواهند شد.

طفل، کسی است که به از نظر شرع به بلوغ نرسیده است.

هرگاه در حین رسیدگی به جرم ارتکابی در دادگاه، سن متهم از هجده سال تمام بیشتر شود، رسیدگی به اتهام وی مطابق این قانون در دادگاه اطفال و نوجوانان پیگیری خواهد شد. چنانچه قبل از شروع به رسیدگی سن متهم از هجده سال تمام بیشتر شود، رسیدگی به اتهام وی حسب مورد در دادگاه کیفری صالح انجام می‌شود. در این صورت متهم از کلیه امتیازاتی که در قانون برای دادگاه اطفال و نوجوانان لحاظ گردیده، منتفع می‌شود.

جرایم منافی عفت 

جرایم منافی عفت از جرایمی است که بدون این که تحقیقات مربوط به آن در دادسرا انجام شود در دادگاه به آن رسیدگی می‌گردد. در واقع می‌توان علت این کار را این موضوع دانست که این جرایم از آن دسته جرایمی هستند که با آبروی افراد در ارتباط هستند و بهتر است موارد احتیاطی در خصوص آن رعایت شود. در مقاله‌ای به بررسی جرایم منافی عفت و در مقاله دیگری به طور کلی به جرایم جنسی پرداخته‌ایم.

جرایم تعزیری درجه هفت و هشت 

جرایم تعزیری درجه هفت و هشت از جرایمی هستند که به نسبت کم اهمیت هستند. به همین علت است که مطابق نظر قانون گذار پرونده‌های مربوط به این جرائم به طور مستقیم در دادگاه حاضر می‌شوند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص رسیدگی دعوا در دادگاه، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون رسیدگی مستقیم دعوا در دادگاه پاسخ دهند .