آیا می‌دانید حضانت فرزند با چه کسی می‌باشد؟ آیا با مصادیق سلب حصانت فرزند آشنا هستید؟ حضانت به معنای نگهداری و تربیت اطفال می‌باشد. یکی از مسائلی که بعد از طلاق و جدایی زن و شوهر از یکدیگر، باعث اختلاف و درگیری‌های شدید می‌شود، موضوع حضانت فرزند یا فرزندان است. در ادامه به بررسی حضانت و موارد سلب حضانت پدر و مادر مطابق قانون مدنی می‌پردازیم. برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد مشاوره طلاق کلیک کنید.

معنای حضانت فرزند

حضانت به معنای نگهداری و مراقبت از طفل و برطرف کردن نیاز‌های وی است.

حضانت فرزند

طبق ماده ۱۱۶۸ قانون مدنی نگهداری اطفال هم حق و هم تکلیف ابوین است یعنی حضانت فرزند هم حق پدر و مادر و هم تکلیف هر دوی آن‌هاست و هر دو وظیفه دارند طفل را مراقبت نمایند.
هر انسانی طبق قانون می‌تواند از حقی که دارد صرف‌نظر کند اما حضانت از فرزند علاوه بر اینکه یک حق به حساب می‌آید، یک تکلیف هم هست به همین دلیل نمی‌توان آن را قبول نکرد.
اما گاهی اوقات قانون‌گذار برای حفظ مصلحت فرزند، حق حضانت وی را از والدین را سلب می‌کند. در ادامه با این موارد آشنا خواهیم شد.

حق تقدم پدر و مادر در برابر یکدیگر

طبق ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی برای حضانت و نگهداری طفلی که ابوین او جدا از یکدیگر زندگی می‌کنند، مادر تا سن هفت سالگی اولویت دارد و پس از آن اولویت با پدر است.

توصیه می‌کنیم برای آگاهی از تفاوت حضانت پسر و دختر مقاله مربوطه را مطالعه نمایید.
در تبصره این ماده گفته شده که بعد از هفت سالگی در صورت حدوث اختلاف، حضانت طفل با رعایت مصلحت کودک به تشخیص دادگاه است. برای مثال ممکن است دادگاه اینگونه تشخیص دهد که اگر حضانت فرزند با پدر باشد ممکن است برای فرزند مشکلاتی ایجاد کند یعنی به مصلحت طفل نباشد که با پدر خود زندگی کند، بنابراین دادگاه حکم می‌دهد که فرزند همچنان با مادر خود زندگی کند.
البته اگر مادر در مدتی که حضانت طفل با اوست مبتلا به جنون شود یا به دیگری شوهر کند حق حضانت با پدر خواهد بود.

حضانت در صورت فوت یکی از ابوین

در ماده ۱۱۷۱ قانون مدنی آمده است که در صورت فوت یکی از ابوین حضانت طفل با والدی است که زنده باشد، هرچند متوفی پدر طفل باشد و برای او قیم معین نموده باشد باز هم تقدم حضانت با مادر است و نه قیم.

الزام به حضانت

هیچ یک از ابوین نمی‌توانند در مدتی که حضانت طفل وظیفه آن‌هاست از نگاهداری و حضانت او سر باز زند. در صورت امتناع یکی از ابوین از حضانت طفل حاکم موظف است، به تقاضای والد دیگر یا تقاضای قیم یا یکی از اقربا و یا به تقاضای مدعی‌العموم حضانت طفل را به هر یک از ابوین که عهده‌دار حضانت است الزام کند و در صورتی که الزام ممکن یا موثر نباشد حضانت را به خرج پدر و هر گاه پدر فوت شده باشد به خرج مادر تأمین کند.

سلب حضانت

طبق ماده 1173 قانون مدنی هرگاه بیم آن رود که کودک در اثر بی‌توجهی و عدم مراقبت و انحطاط اخلاقی پدر یا مادری که طفل تحت کفالت و حضانت وی است سلامت جسمانی و روانی‌اش به خطر بیفتد، والد دیگر یا قیم یا رئیس حوزه قضایی می‌تواند از دادگاه تقاضا کند تصمیمی به مصلحت کودک طبق موازین قانونی بگیرد.

موارد ذیل از مصادیق آزار و اذیت کودک به واسطه اعمال زیان‌بار والدی که عهده‌دار حضانت است می‌باشد:
۱ – والد معتاد به الکل، مواد مخدر و قمار باشد.
۲ – به فساد اخلاقی و فحشاء شهرت داشته باشد و همگان وی را به بد‌نامی بشناسند.
۳ – والد مبتلا به بیماری‌های روانی باشد که تشخیص این امر با پزشکی قانونی است.
۴ – والد از طفل سوء‌استفاده نماید برای مثال کودک را اجبار به ورود در مشاغل ضد اخلاقی مانند فساد و فحشاء، تکدی‌‌گری و قاچاق بکند.
۵ – والد اقدام به ضرب و جرح خارج از حد تأدیب و عرف نماید و به کودک آسیب بزند و این کار را تکرار کند.

برای کسب اطلاعات تکمیلی مقاله موانع حضانت از فرزند را مطالعه فرمایید.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص حضانت فرزند، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون حضانت فرزند پاسخ دهند .