برند یا علامت تجاری یک علامت خاص است. شرکت‌ها برای معرفی کالاها و محصولات و خدماتشان از برند استفاده می‌کنند. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت شرکت‌ها به وسیله برند و علامت تجاری خود را به مشتریان و بازار معرفی می‌کنند. یک برند باعث تمایز محصولات یک شرکت با محصولات مشابه خود از شرکت‌های دیگر می‌شود. صاحبان شرکت همان‌طور که باید شرکت را به صورت قانونی ثبت نمایند برای دریافت حمایت‌های قانونی باید برند خود را نیز به ثبت قانونی برسانند. گاهی ممکن است افرادی سودجو از برند یک شرکت مشهور سوءاستفاده نمایند. در چنین شرایطی صاحبان برند می‌توانند تقاضای ابطال برند مشابه خود را بدهند و یا به دلایلی درخواست برند یا علامت تجاری خودشان را بدهند. در ادامه به توضیح چگونگی ابطال برند یا علامت تجاری می‌پردازیم. در صورت نیاز به راهنمایی وکیل کار کلیک کنید.

ابطال علامت تجاری و برند

ممکن است شما یا شرکت شما صاحب یک برند و علامت تجاری مشهور و به ثبت رسیده باشید. اگر فردی اقدام به ثبت برندی نماید که عین نام و نشان برند یا مشابه برند شما باشد؛ می‌توانید علیه این فرد به علت سوءاستفاده از برندتان شکایت نمایید. این شکایت با عنوان دعوای ابطال برند و علامت تجاری نامیده می‌شود. بنابراین شما می‌توانید در صورت رخداد چنین مشکلی، ابطال برند و علامت تجاری کپی شده از شما را از دادگاه صالح تقاضا نمایید.

بلافاصله بعد از این که شخص اظهارنامه ثبت علامت تجاری خود را به اداره مالکیت صنعتی تسلیم نماید معترضین به آن علامت تجاری می‌توانند از دادگاه صالح ابطال علامت تجاری را تقاضا نمایند. ذی‌نفع جهت اعتراض و شکایت برای ابطال یک علامت تجاری که ثبت شده، تا سه سال فرصت دارد. برای آشنایی بیشتر با قوانین مالکیت معنوی کلیک کنید.

حق اعتراض به علائم تجاری ثبت شده

شکایت و اعتراض به علامت تجاری ثبت شده و برند فقط از طرف برخی افراد مجاز است. ویژگی این افراد مجاز و ذی‌نفع در قانون ثبت علائم و اختراعات بیان شده است. طبق ماده 16 این قانون فقط دو دسته از افراد حق اعتراض و شکایت برای ابطال یک علامت تجاری و برند ثبت شده را دارند. در ماده 16 قانون ثبت علائم و اختراعات در توصیف این افراد آمده است: « اشخاص ذیل می‌توانند نسبت به علامتی که تقاضای ثبت آن شده یا به ثبت رسیده است اعتراض کنند:
1.  کسانی که آن علامت را علامت تجارتی خود می‌دانند.
2. کسانی که آن علامت با علامت آن‌ها به اندازه‌ای شباهت دارد که مصرف‌کنندگان عادی را به اشتباه می‌اندازد».

برای اطلاع از روند ثبت برند کلیک کنید.

حق استفاده انحصاری از علامت تجاری و برند

حق استفاده انحصاری از یک برند اختصاص به شخصی دارد که برای اولین بار آن علامت را به صورت قانونی به ثبت رسانده باشد. ماده 31 قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری در این باره می‌گوید: «حق استفاده انحصاری از یک علامت به کسی اختصاص دارد که آن علامت را طبق مقررات این قانون به ثبت رسانده باشد.»

اثبات ادعا در دادخواست ابطال ثبت علامت تجاری

قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری در ماده 41 خود می‌گوید هر ذی‌نفع می‌تواند از دادگاه ابطال ثبت یک علامت تجاری را تقاضا کند. اما ابطال برند را مشروط به عدم رعایت دو شرط که در همین قانون ذکر شده کرده است. در ماده 41 این قانون آمده است: «هر ذی‌نفع می‌تواند از دادگاه ابطال ثبت علامت را درخواست نماید. در این صورت باید ثابت کند مفاد بند (الف) ماده (۳۰) و ماده (۳۲) این قانون رعایت نشده است….» بنابراین افراد برای ابطال ثبت یک برند باید اثبات نمایند که شرایط مذکور در ماده 32 و بند الف ماده 30 رعایت نشده است.

شروط ماده 41 قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری

بند الف ماده 30 این قانون چنین آمده است: « الف ـ علامت یعنی هر نشان قابل رؤیتی که بتواند کالاها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز سازد.»

و شرایط ذکرشده در ماده 32 این قانون نیز بدین شرح است: « علامت در موارد زیر قابل ثبت نیست:

الف ـ نتواند کالاها یا خدمات یک مؤسسه را از کالاها و خدمات مؤسسه دیگر متمایز سازد.
ب ـ خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی یا اخلاق حسنه باشد.
ج ـ مراکز تجاری یا عمومی را به ویژه درمورد مبدأ جغرافیایی کالاها یا خدمات یا خصوصیات آن‌ها گمراه کند.
د ـ عین یا تقلید نشان نظامی، پرچم، یا سایر نشان‌های مملکتی یا نام یا نام اختصاری یا حروف اول یک نام یا نشان رسمی متعلق به کشور، سازمان‌های بین‌الدولی یا سازمان‌هایی که تحت کنوانسیون‌های بین‌المللی تأسیس شده‌اند، بوده یا موارد مذکور یکی از اجزاء آن علامت باشد، مگر آن که توسط مقام صلاحیت‌دار کشور مربوط یا سازمان ذی‌ربط اجازه استفاده از آن صادر شود.

هـ ـ عین یا به طرز گمراه کننده‌ای شبیه یا ترجمه یک علامت یا نام تجاری باشد که برای همان کالاها یا خدمات مشابه متعلق به مؤسسه دیگری در ایران معروف است.
و ـ عین یا شبیه آن قبلاً برای خدمات غیرمشابه ثبت و معروف شده باشد مشروط بر آن که عرفاً میان استفاده از علامت و مالک علامت معروف ارتباط وجود داشته و ثبت آن به منافع مالک علامت قبلی لطمه وارد سازد.
ز ـ عین علامتی باشد که قبلاً به نام مالک دیگری ثبت شده و یا تاریخ تقاضای ثبت آن مقدم یا دارای حق تقدم برای همان کالا و خدمات و یا برای کالا و خدماتی است که به لحاظ ارتباط و شباهت موجب فریب و گمراهی شود.»

ضمایم دادخواست ابطال ثبت برند و علامت تجاری

دادخواست ابطال ثبت یک برند یا علامت تجاری ثبت شده باید دارای ضمایم زیر باشد:

• اصل و کپی کلیه مدارکی و اسنادی که ادعای مدعی را در ابطال ثبت برند اثبات می‌نماید.
• هزینه ارائه دادخواست ابطال به دادگاه باید پرداخت گردد و رسید پرداختی به عنوان ضمیمه به دادخواست الصاق شود.
• در صورتی که شکایت توسط وکیل ذی‌نفع انجام و پیگیری می‌شود وکالت‌نامه نیز باید به دادخواست ضمیمه گردد.

سؤالات متداول